Bretski umhvørvismálaráðharrin, Chris Huhne, hevur í vikuni lagt fram eina málsøkna ætlan, sum skal skerja landsins CO2-útlát við eini helvt fram til 2025 (í mun til 1990). Í besta føri fara bretar at kunna siga farvæl við sínar veðurlagssyndarar munandi fyrr enn evropeisku grannar teirra.
Veðurlagsætlanin fylgir uppskotunum í sokallaða ”Fourth Carbon Budget”, ein frágreiðing frá Committee on Climate Change (CCC). Serfrøðingaráðið hjá stjórnini hevur givið sítt viðmæli, m.a. grundað á greiningar av nýggjari veðurlagstøkni, orku-, ídnaðar-, flutnings- og landbúnaðarøkjunum í Bretlandi og landsins leikluti í altjóða høpi.
Sambært frágreiðingini rúmar serliga eløkið møguleikum fyri albøtingum. Her skulu íløgur gerast í 30-40 GW nýggj, CO2-fátøk orkuverk fram til 2025.
Orkusamansetingin skal fevna um kjarnorku, varandi orku (serliga vindorku) og kol og jarðgass við CCS (Carbon Capture and Storage).
Málið er at skerja meðalútlátið frá elframleiðsluni úr 540g CO2/kWh í 2008 til góð 50g CO2/kWh í 2030.
Dúva upp á vind- og kjarnorku
Sambært eini aðrari frágreiðing ”Renewable Energy Review”, somuleiðis frá CCC, fer orkusamansetingin í besta føri at fevna um stívliga 40 prosent varandi orku, 40 prosent kjarnorku, 15 prosent CCS og umleið 10 prosentum av vanligum jarðgassi.
Sambært veðurlagsætlanini verða útreiðslurnar av einum CO2-niðurskurði á eløkinum 0,4 prosent av BTÚ í 2030. Frá 2021 til 2030 skulu íløgur gerast fyri útivið 100 mia. pund í vind- og aðra varandi orku til elframleiðslu.
Til tess at røkka málinum mælir CCC bretsku stjórnini til at skerja fíggjarliga váðan hjá áhugaðum íleggjarum, t.d. við prísgarantium og langtíðar, bindandi avtalum. Peningastuðul skal ikki veitast.
Jalig móttøka
Líkt er til, at bretsk og altjóða orkufeløg taka væl ímóti ætlanunum hjá bretsku stjórnini. Í Týsklandi hava risarnir E.on og RWE kunngjørt, at teir hava ætlanir um at standa fyri einum parti av kjarnorkuútbyggingini í Bretlandi.
Sambært BBC News hevur Chris Huhne, umhvørvismálaráðharri, lovað, at brúkararnir ikki fara at fáa knappligar príshækkingar sum avleiðing av veðurlagsætlanini. Harumframt arbeiðir stjórnin við eini virkisætlan, sum skal hjálpa orku-ágrýtnum ídnaðarfyritøkum at tillaga seg menningina og varðveita sítt kappingarføri.
Átakið "fer at leiða Bretland inn á eina kós við grønum vøkstri", segði umhvørvIsmálaráðharrin sambært BBC.
- Tað fer at kjølfesta okkara kappingarfyrimun á hesum skjótt vaksandi økjunum í heimsbúskapinum. Tað fer at skapa arbeiði og útflutning á hesum økjunum, varðveita orkutrygdina og verja búskap okkara ímóti óstøðugum oljuprísum, segði umhvørvismálaráðharrin.
Veðurlagsætlanin er partur av sokallaða Climate Change Act 2008, ið hevur til endamáls at skerja útlátið av vakstrarhúsgassum í Bretlandi við í minsta lagi 80 prosentum fram til 2050. Lógin krevur m.a., at stjórnin fimta hvørt ár leggur fram ætlanir um skerjingar av CO2-útlátinum - tær sokallaðu carbon budgets, har tann nýggjasta fevnir um tíðarskeiðið 2023 til 2027.
